De hoornaar is een vrij agressief vliegend insect en valt al snel mensen aan, althans dat denken veel mensen. Het is echter zo dat slechts een twintigste van alle meldingen in Nederland na een insectenbeet komt van de hoornaar, dat is behoorlijk laag. Wel is de steek van een hoornaar enorm pijnlijk. Met name in het oosten en zuiden komen wij meer dan eens hoornaarnesten tegen.

Hoornaars zijn enorm, gemiddeld zijn ze 25mm groot. De hoornaarkoningin kan wel 40mm groot worden. Het borststuk en de kop zijn roodbruin gekleurd en het achterlijf heeft net als de gewone wesp een geel met zwarte tekening. De hoornaar is een goede insectenbestrijder. Ze zijn erg nuttig omdat ze dode bijen, wespen en andere insecten opruimen. Daarnaast jagen ze ook op andere insecten. Hun prooi wordt dan meegenomen naar het nest om aan de hoornaar larven te worden gevoed. Enkel de larven eten dierlijk voedsel, de volwassen hoornaar eet geen dierlijk voedsel meer. De larven produceren voor de werksters en de koningin een zoetige vloeistof, dit wordt door de werksters en de hoornaarkoningin opgezogen. Hun bijnaam moordenaarswesp hebben ze waarschijnlijk te danken aan de wijze hoe ze op hun prooi jagen en hoe zij deze klaarmaken voor transport naar het nest. Vaak bijten ze de kop en poten van het insect af, en kauwen ze de borststukken fijn om dit mee te nemen naar het nest. De hoornaar is de enige wespensoort die ook in de nacht jaagt, we komen ze dan ook nog weleens tegen in de buurt van de straatlampen. Daar komen ze namelijk op hun prooi af. Voor bijenhouders is de aanwezigheid van hoornaars in hun directe omgeving alles behalve grappig. De hoornaars zullen met regelmaat jagen op de bijen in hun kolonie, en met een ernstige schadepost tot gevolg.

Hoornaarnest

In het voorjaar zoekt de koningin een geschikte plaats om een nieuw nest te starten. Dit kan bijvoorbeeld in een holle boom zijn, een nestkastje of een opening in of rondom je woning. Het nest wordt altijd gebouwd op een locatie waar het zo droog als mogelijk is. Net als bij "standaard" wespen wordt het nest gebouwd met behulp van hout, dit wordt door de hoornaar fijngekauwd en vermengt met een kleverig speeksel. In het begin van het nest worden er enkel werksters geboren, pas later in het seizoen komen er ook geslachtsrijpe vrouwtjes en angelloze mannetjes bij. Het nest kan gedurende de zomer wel uitgroeien tot 4000 hoornaars. In het najaar zullen de bevruchte vrouwtjes (nieuwe koninginnen) uitvliegen en een veilige plek voor de winter opzoeken. Vervolgens zal het gehele hoornaarnest uitsterven want de cyclus is volbracht.  

Wanneer een hoornaarnest is gemaakt in een holle boom, of een andere holle plek, kun je het soms tot op een meter naderen. Indien het een vrij hangend nest is kan er beter een afstand gehouden worden van ongeveer vijf meter. Een hoornaar vindt het ook niet grappig als je in haar aanvliegroute gaat staan. Dan is de kans dat je gestoken wordt zeer groot.

 Steek van een hoornaar

Ook een hoornaar kan steken. De steek van deze superwesp is heel wat pijnlijker dan de steek van een standaard wesp. Dit komt omdat de angel van de hoornaar groter is en daardoor het gif direct in een ader kan spuiten. De symptomen en de reacties van het lichaam op de hoornaar steek verschilt per persoon. Zo'n 70 procent van de mensen die wordt gestoken door een hoornaar, krijgt een lokale reactie. In dit geval zal er een flinke zwelling ontstaan van ongeveer 10 centimeter groot. Is deze groter dan 10 centimeter, ga dan naar de huisarts. Ook als deze langer aanhoudt dan 12 uur. Bij deze lokale reactie krijg je tevens last van roodheid, en jeuk. Als je een steek hebt rond de nek, gezicht of rondom je ogen, ga dan meteen naar de huisarts. Ook wanneer je meer dan 20 steken hebt, ga dan meteen naar de huisarts! Ook kun je last krijgen van een toxische reactie. De ernst van deze reactie zal toenemen naarmate je vaker gestoken bent. Ook kun je last krijgen van extreme moeheid, hoofdpijn, een lagere bloeddruk, diarree, stuipen en heel soms zelfs bewustzijnsverlies. Als je bent gestoken door een hoornaar en je krijgt deze symptomen, wacht dan niet te lang en ga direct naar huisarts of ziekenhuis.

Net als bij wespen, bijen en hommels kun je ook door hoornaars last krijgen van een allergische reactie. Deze allergische reactie is niet afhankelijk van hoe vak je bent gestoken, zoals bij de toxische reactie wel het geval is. Het is namelijk afhankelijk van je immuunsysteem, hoe het lichaam reageert op de steek. Bij een allergische reactie kun je last krijgen van de volgende symptomen: Duizeligheid, bewustzijnsverlies, Misselijkheid, overgeven, diarree, Moeite met ademen, blauwe verkleuring, angst, Roodheid, hevige zwellingen, koorts. Ook bij een allergische reactie is het belangrijk om meteen naar de huisarts te gaan.

Wat te doen als je bent gestoken door een hoornaar

Kijk als eerste of er een angel is achtergebleven in de huid, indien dit het geval is verwijder deze dan voorzichtig. Zorg ervoor dat je ammoniak op de gestoken plek aanbrengt. Mocht je veel pijn hebben kun je eventueel een pijnstiller innemen. Houd de gestoken persoon goed in de gaten en let er op dat er geen allergische of toxische reacties ontstaan. Indien je zelf bent gestoken, zorg dan dat er iemand in je buurt is die jouw gezondheid in de gaten kan houden. Zorg ervoor dat de plek waar je bent gestoken regelmatig word schoongemaakt met water en zeep, eventueel ook ontsmetten. Hierdoor voorkom je eventuele infecties.

Vermoed u een nest van de hoornaar? Bel dan de wespenman 085-4000400 wij helpen u er graag van af.